(laatste update: 07-01-2014)
Anyte en haar epigrammen
een breder kader
Anyte op muziek gezet
blijvende inspiratie
Binnen de rubrieken wijzen vette hyperlinkletters
op 'externe' links
en niet-vette hyperlinkletters op links binnen deze Anyte-site.
Anyte en haar epigrammen
|
Dorothy Disse, een goede en korte Engelstalige inleiding op Anyte en haar epigrammen met literatuur, links en vertalingen. Helaas slechts in archief. Voor een korte, selectieve receptiegeschiedenis, zie elders op mijn homepage, 'Anyte in de ogen van anderen'. Een Poolse site met een syllabus wereldliteratuur
van Barbara Stawarz en Jan Rabycki biedt ook Engelstalig materiaal. Bij
de afdeling antieke literatuur geeft de rubriek Epigrams
en Haiku voor Epigrams links naar de subrubrieken Definition,
Texts en Authors. Anyte komt bij de laatste twee rubrieken ruim aan bod
en de eerste rubriek biedt een goede korte inleiding op het genre epigram.
In Marylin Skinner's bespreking van vijf epigrammen van dichteressen uit de Griekse Anthologie komt het in de alinea hierboven genoemde Aphrodite-epigram (AP 9.144) van Anyte als tweede aan bod. Deze bespreking van Skinner is een gedeelte van een artikel van haar dat is opgenomen in de bundel Making Silence Speak. Women's Voices In Greek Literature and Society (Lardinois/McClure eds.). Marietje d'Hane-Scheltema ontving 8 januari 2003 een eredoctoraat van de Universiteit van Amsterdam voor haar belangrijke vertaalwerk. Zij vertaalde ooit ook enkele epigrammen van Anyte, te vinden in De Spiegel van Laïs (1965, herdruk 1979) en evenzo in Krekels in Olijventuinen (1963). Deze vertalingen zijn ook op deze Anyte-site te vinden in de rubriek andere vertalingen. Kathryn Gutzwiller werd op 5 januari 2001 door de APA vereerd met de Charles J. Goodwin Award of Merit voor haar boek Poetic Garlands. Hellenistic Epigrams in context. In dit boek besteedt Gutzwiller ook ruim aandacht aan de epigrammen van Anyte van Tegea, die een favoriete dichteres van haar is. Via bovenstaande externe link naar APA is op de desbetreffende pagina ook Gutzwiller's vertaling te vinden van Anyte's grafschrift voor een hond, Locris geheten (Pollux 5.48=Anyte10). Een prettige stijl van vertalen van Anyte (e.a.) trof ik aan bij Kenneth Rexroth in zijn Poems from the Greek Anthology. Expanded Edition. Rexroth is ook op het Web te vinden. Zoek 'Anyte' met de zoekfunctie van uw browser, u vindt vijf epigrammen. Zijn lovend oordeel over Anyte is te vinden in het tweede couplet van een lang brief-gedicht uit de jaren 40 van de vorige eeuw getiteld: A Letter to William Carlos Williams. |
een breder kader
| De epigrammen van
Anyte vindt men - op één na - in de Griekse Anthologie, de Anthologia
Graeca, een bloemlezing van duizenden Griekse epigrammen. Meer
over die anthologie in een Wikipedia-artikel. Meer over epigrammen in een ander Wikipedia-artikel. Nog niet zo lang geleden werden op een papyrus 110 nieuwe epigrammen ontdekt van de Hellenistische epigrammendichter Posidippus. Van deze 110 epigrammen zijn er 23 van belang voor wie geïnteresseerd is in Vrouw & (Griekse) Oudheid. Mary Lefkowitz vertaalde deze 23 nieuwe Hellenistische epigrammen over vrouwen voor de Anthology-rubriek van de DIOTIMA-site. Op de interessante Harvard Posidippus-site is ook een aantal van de 110 nieuwe epigrammen te vinden in Nederlandse vertaling, te weten van Jan Maarten Bremer de Epitymbia (grafschriften) en van Elizabeth Kosmetatou de Hippika (epigrammen op paarden). Klik links bovenaan op het pijltje naast [Dutch: Epitymbia] en vervolgens op [Dutch: Hippika] om de vertalingen van Kosmetatou te bereiken. Peter
Bing biedt een blik op de literaire cultuur van het Alexandrië
van de 3e eeuw voor Christus naar aanleiding van een grafsteen uit die
tijd met daarop een grafepigram voor een zekere Aline (een dichteres?). Meer over Hellenistische epigrammen, met op pag. 2 ook aandacht voor
Anyte, is ook te vinden op de ancienthistory-pagina's van de about.com-site,
te weten
Hellenistic
Epigrams pag. 1 en pag.
2. The Greek Anthology van Charles Neaves (1874), is ook op internet te vinden. Dit werk - eveneens een selectie, en commentaar - is eveneens geheel te downloaden in o.a. pdf-formaat. Gebruik om bij zijn vertaling van vijf epigrammen van Anyte te komen de zoek-functie van uw browser. De link voor Neaves vind u bij Dorothy Disse in de rubriek online, sub 1 (b). In deze online-rubriek sub 1 meer links naar Engelse online-vertalingen van epigrammen van Anyte, zoals die van Richard Aldington. Vier van de 20 epigrammen van Anyte van Tegea zijn grafschriften, al of niet fictief, voor jonge meisjes of jonge vrouwen. In al deze epigrammen (AP 7.486, AP 7.490, AP 7.646, AP 7.649) is het centrale gegeven - zij het in wisselend perspectief - dat zij als parthenos gestorven zijn, d.w.z. voordat zij hun traditionele maatschappelijke bestemming - de huwelijkse staat - hadden bereikt. Een passend gegeven voor een inscriptie op een grafsteen, een toch vooral ook publiek monument. Nuttige informatie over vorm en betekenis van het Griekse huwelijk
biedt CTCweb met het prijswinnende Ancient Weddings (1997) van Jennifer
Powers. Het onderdeel Greek Weddings bevat 4 paragrafen,
te weten: Introduction
& Types of Marriage, The
History of Marriage, The
Wedding Ceremony en Ideal
Marriage.
Bij de inhoudsopgave
van
Ancient Weddings levert Powers onderaan een link naar een uitgebreide
(inmiddels wat verouderde) bibliografie.
|
Anyte op muziek gezet
| Drie liederen. In de eerste
helft van de vorige eeuw lieten dichters als H.D.
en Richard Aldington zich voor hun werk mede inspireren door Griekse dichteressen
als Sappho, Anyte en Nossis. Ook componisten lieten zich niet onbetuigd. Priaulx
Rainier (1903-1986) componeerde als een van haar eerste composities
Three
Greek Epigrams, muziek voor sopraan en piano op de tekst van drie epigrammen
van Anyte in de vertaling van Aldington:
I. A Bird, II.For a Fountain, III A Dolphin. De bladmuziek
van Three Greek Epigrams is in te zien, zie onderstaande tabel.
Voor openen of opslaan van de 8 pagina's als pdf-bestand,
klik hier.
De partituur is ook (uitleenbaar) aanwezig bij de Gemeentebibliotheek van Rotterdam. Priaulx Rainier is met een paar latere composities ook op YouTube vertegenwoordigd.
Meer liederen. Ook de Belgische componist Willem Kersters (1929-1998)
liet zich inspireren door Anyte. Hij componeerde op het einde van zijn
loopbaan (onuitgegeven) muziek voor sopraan of tenor en piano bij vier
epigrammen van Anyte: Quatre épigrammes d'Anyte de Tegée (op.
100-1996). Deze informatie is te vinden op de site van het
CeBeDeM
(Belgisch Centrum voor Muziekdocumentatie).
Het is mogelijk bij het CeBeDeM een kopie van het gehele manuscript aan te vragen. Voor meer over Kersters, zie ook MATRIX.
|
blijvende inspiratie
|
In programma 3, De laatste Roos,
muziek en poëzie door de eeuwen heen, van fluitist Tim Wintersohl,
worden poëzie en muziek met elkaar verbonden. Hij brengt
o.a. Sonate 'La flûte de Pan', op.15 van J. Mouquet (1867-1946), in verband met
de epigrammen 'O Pan' van Alkaios van Messene (ca.200 v. Chr.) en
'Veldgod Pan' van Anyte van Tegea (ca. 300 v. Chr.). Het zeer onderhoudende Birds and Beasts of the Greek Anthology van Norman Douglas uit 1928 staat integraal op Internet (html-versie of pdf-versie.). Anyte's 'rover' uit AP 7.202, de adder die de jachthond doodde (Pollux 5.48) en de sprinkhaan en cicade van AP 7. 190, ze zijn bij hem te vinden. Zoek 'Anyte' met de zoekfuncties van uw browser of reader. |